Giriş:

• Son olarak hakim Gideon hakkında okuduk – zaten bütün kitapta en büyük hakim olarak o gösteriliyor

• Hayatının başı çok güzeldi, ama sonunu getiremedi. İsrail halkını kurtardı, ama aynı zamanda halkın bozulmasına sebep olan şeylerin tohumlarını ekti.

• Onun hayatı bize örnek olsun: değil nasıl yarışı başlıyorsun, ama nasıl bitiriyiorsun önemli: 1000 metre koşusunda onsekizinci yerde kaldın mı, fayda yok desen: “Ama ilk 800 metre hep öndeydim”

• Ne yazık mahalle öyle kişilerle doludur: “Eskiden ne idik”, “Rab için köy köy gezerdik” – ama aynı kişiler en sonunda gene hoca ile gömülüyorlar

• Pavlus dedi: “ Ben iyi muharebede dövüştüm, yarışı bitirdim, imanı kolladım” (2.Tim 4:7) – sen de öyle ol; senin hayatın Gideonunkine benzemesin

A. (9:1-6) Avimelek kral oluyor

1 Yerubbaal'ın oğlu Avimelek, dayılarının bulunduğu Şekem Kenti'ne giderek onlara ve annesinin boyundan gelen herkese şöyle dedi:

2 "Şekem halkına şunu duyurun: 'Sizin için hangisi daha iyi? Gidyon'un yetmiş oğlu tarafından yönetilmek mi, yoksa bir kişi tarafından yönetilmek mi? Unutmayın ki ben sizinle aynı etten, aynı kandanım."

3 Dayıları Avimelek'in söylediklerini Şekem halkına ilettiler. Halkın yüreği Avimelek'ten yanaydı. "O bizim kardeşimizdir" dediler.

4 Ona Baal-Berit Tapınağı'ndan yetmiş parça gümüş verdiler. Avimelek bu parayla kiraladığı belalı serserileri peşine taktı.

5 Sonra Ofra'ya, babasının evine dönüp kardeşlerini, Yerubbaal'ın yetmiş oğlunu bir taşın üzerinde kesip öldürdü. Yalnız Yerubbaal'ın küçük oğlu Yotam kaçıp gizlendiği için sağ kaldı.

6 Şekem ve Beytmillo halkları toplanarak hep birlikte Şekem'de dikili taş meşesinin olduğu yere gittiler; Avimelek'i orada kral ilan ettiler.

1. Avimelek hangi metodla kral oluyor: cins kök bağlantıları

• Bütün işi Avimelek’in kendisi başlıyor: ayet.2-3

• O lazımdı beklesin, Rab güdücü olarak kimi seçiyor – Rab zaten tek bir kral olsun istemedi

• Bu teklifle Rabbin planından çok uzaklaşmata başladı.

• İsrail halkı hepsi kardeş olmaları lazımdı, çünkü halk olarak Rabbin halkıydılar, Rab onların babasıydı – onun için hepsi kardeş. Bir örnek:

Yasa 23:19

"Kardeşinize para, yiyecek ya da faiz getiren başka bir şey ödünç verdiğinizde, ondan faiz almayacaksınız. 20 Yabancıdan faiz alabilirsiniz ama kardeşinizden almayacaksınız.

Yasa 17:15

Seçeceğiniz kral Tanrınız RAB'bin seçtiği kişi olmalıdır. Atayacağınız kral kendi kardeşlerinizden biri olmalı. Soydaşlarınızdan olmayan birini, bir yabancıyı kral seçmeyeceksiniz.

Matta 23:8

“Size gene 'muallim' demesinler, çünkü tek bir Mualliminiz var, ve siz hepiniz kardeşsiniz.”

• Ama Şekem halkı böyle düşünmedi: “Biz kan kardeşleriyiz” – sanki Gideon’un öbür çocukları onların kardeşleri değilmiş – ama anaları ayrı, “Avimelek asıl kardeşimiz, öbürler EL”

Yuhanna 1:12-13

”Ama kaç kişi Onu kabul ettiyse, hani kim Onun adına iman ediyor, onların hepsine hak verdi, Allah evlatları olsunlar. ¹³ Öyle kişiler ne kandan, ne bedenin isteğinden, ne de bir erkeğin isteğinden doğmadılar - onlar Allahtan doğdular.”

Matta 12:49-50

”Ve eliyle öğrencilerini gösterip dedi:"Te anam, te kardeşlerim! ⁵⁰ Çünkü her kim gökte olan Babamın istediğini yerine getirirse, o benim kardeşim, o benim kızkardeşim, o benim anam."

Hangi bağlantılar geçerli: kan bağlantıları, yoksa ruh bağlantıları

• Bu senin kafana girdi mi? Sen kimi asıl kardeşini sayıyorsun? Bu senin peykanda oturduğun kişiye nasıl bakıyorun? Sen onun nerede oturduğunu biliyors musun? Onun evine var mı gittiğin? Onu toplantının dışında hiç düşünüyor musun?

2. putperestlik ve katillik

• Avimelek’in heveslendiği krallığı elde etmek için bir ordu lazımdı. Onu para ile yaptılar

• Kiralık askerler tuttular “belalı serseriler”– halk gönül razılığıyla bile savaşmadı: 70 gümüş parçası lazımdı onları canlandırmak için

• Nasıl Yahuda İsa’yı 30 gümüş için sattı, aynı onun gibi, Avimelek 70 gümüş parasıyla, babasının bütün yaptığını, ve Allahın bütün planını bozdu.

• Hem de o parayı nereden aldılar: “Ona Baal-Berit Tapınağı'ndan yetmiş parça gümüş verdiler” (a.4)

• İsrail halkı o kadar aşağı düştü ki, hem bütün halk Baal putuna taptı, ona tapınaklar yaptılar, hem de ona verilen kurban paralarıyla katillik yapıyorlar.

• Şekem kasabası önemli bir yer alıyor:

1. Rab İbrahim’e orada göründü (Yar 12:6)

2. Yakup orada ilk yeri satın aldı, bir kurbanyeri yaptı (Yar 33:20): El-Elohe-İsrail adını verdi. = “Allah, İsrailin Allahıdır” – ama şimdi en iğrenç putların evleriyle dolu

3. Şekem altı ‘barış kasabaları’nın birisiydi: istemeyerek ölüm yapan kişi, oraya kaçıp, intikamdan korunurdu (Yeşu 20:7) – ama şimdi o kasabadan barış değil, savaş ve ölüm çıkıyor

4. kasabada Yeşu bütün halkı topladı, çok ciddi bir antlaşma yaptı

Yeşu 24:16-16

15 İçinizden RAB'be kulluk etmek gelmiyorsa, bugün karar verin kime kulluk edeceniz: dedelerinizin Fırat Irmağı'nın ötesinde kulluk ettikleri tanrılara mı, yoksa Amorlular'ın ilahlarına mı, hani bugün onların topraklarında yaşıyorsunuz. Ama ben ve ev halkım RAB'be kulluk edeceğiz."

16 Halk şöyle cevap verdi: "RAB'bi bırakıp başka tanrılara kulluk etmek bizden uzak olsun!"

• ama birkaç kuşak sonra artık Rab inancından bir iz bile kalmadı

• Avimelek, bir kere olsun Rabbin adını anmıyor

- Avimelek o belalı kiralık askerlele ne yapıyor:

• “Yerubbaal'ın yetmiş oğlunu bir taşın üzerinde kesip öldürdü. Yalnız Yerubbaal'ın küçük oğlu Yotam kaçıp gizlendiği için sağ kaldı.”

• hepsinin kafalarını bir taş üzerinde kestiriyor: askerler onları buldukları yerde öldürmüyorlar, ama sanki bir kralın yaptığı gibi, kafa kaldıranların kafalarını bir devlet cezası olarak kestiriyor,

• aynı nasal Batak kasabasında Sveta Nedelya kilisesinde saklayanların kafalarını bir ağaçta kestiler

• sanki cellatlık yapıyorlar – ama tabii ki, Gideon’un oğulları suçsuzdur

• babasının yaptığı gibi: kral değilken, kral gibi davranıyor

• Avimelek’in krallığı katillik üzerinde kurulmuştu, onun için kanlı bir biçimde bitecek. İsa’nın dediği gibi: ‘Kılıcı çeken kılıçla ölecek’

3. “Çünkü rüzgar eken fırtına biçer.” (5-7)

Hos 8:5,7

“Ey Samiriye, atın buzağı putunuzu, Öfkem alevleniyor size karşı! Hiç mi temiz olamayacaksınız? 6 Çünkü bu İsrail'in işidir. O buzağıyı bir usta yaptı, Tanrı değildir o. Samiriye'nin buzağı putu parçalanacak. 7 Çünkü rüzgar eken fırtına biçer.”

• Gideon rüzgar ekti = efod putunu yaptı, onun ölümünden sonra bütün hanesi, ve bütün halk onun korkunç zararını görecek

Hos 10:12

Doğruluk ekin kendiniz için, Sevgi meyveleri biçin. Babriğe bıraktığınız toprağı işleyin; Çünkü RAB'be yönelme zamanıdır, Gelip üzerinize doğruluk yağdırıncaya dek.

Hos 10:13

Ama siz kötülük ektiniz, Fesat biçtiniz, Yalanın meyvesini yediniz. Çünkü kendi yolunuza, yiğitlerinizin çokluğuna güvendiniz.

• Biz kızanlarımızın hayatını kontrol edemeyiz – ama onlara bir tarla hazırlıyoruz: ya güzel bir tarla, iyi yemişlerle, ya da bozuk ve taşlarla dolu bir tarla

• Gideon çocuğuna çok bozuk bir tarla braktı:

• Kral olmak istemedi, ama kral gibi yaşamak istedi: putperest halkların kralları gibi çok karılık bir harem kurdu kendine, 70 erkek çocuğu edindi

• Belki ağzıyla kızanlarına Rab için konuştu, ama hayatının işleri daha büyük bir ders verdi:

• ‘Avimelek’ adını verdi, sanki onun hayatının progrmaını çizdi: “Sen kral olacan” – lazımdı ona “Melkiyah” adını versin: “Rab Kraldır”

• Sen kızanına nasıl bir hayat hazırlıyorsun – hayatının işleriyle onun kafasına ne sokuyorsun:

  • “Para her şeydir” – kızan senin hayatında gördü mü, açan para için herşey yapıyorsun, o ders bütün İncil derslerinden daha ağır basacak

  • “Lazımsa yalan söyleyecen” – sen öyle yaşarsan, bütün ilahiler onun yüreğine dokunmayacak

  • “Sen kurnaz ol, kendine güven” – sen öyle yaşarsan, kızanın nasıl öğrenecek Rabbe güvensin

• Avimelek, Gideon’un yiğitçiliği ve stratejik gücünü öğrendi, onun gibi üstünbir general idi – ama onun Allah korkusunu almadı.

B. (9:7-21) Yotam’ın benzetmesi

Hakimler 9:7

Olup biteni Yotam'a bildirdiklerinde Yotam Gerizim Dağı'nın tepesine çıkıp yüksek sesle halka şöyle dedi: "Ey Şekem halkı, beni dinleyin, Tanrı da sizi dinleyecek.

8 Bir gün ağaçlar kendilerine bir kral meshetmek* istediler; zeytin ağacına gidip, 'Gel kralımız ol dediler.

9 "Zeytin ağacı, 'İlahları ve insanları onurlandırmak için kullanılan yağımı bırakıp ağaçlar üzerinde sallanmaya mı gideyim? diye yanıtladı.

10 "Bunun üzerine ağaçlar incir ağacına, 'Gel sen kralımız ol dediler.

11 "İncir ağacı, 'Tatlılığımı ve güzel meyvemi bırakıp ağaçlar üzerinde sallanmaya mı gideyim? diye yanıtladı.

12 "Sonra ağaçlar asmaya, 'Gel sen bizim kralımız ol dediler.

13 Asma, 'İlahlarla insanlara zevk veren yeni şarabımı bırakıp ağaçlar üzerinde sallanmaya mı gideyim? dedi.

14 "Sonunda ağaçlar karaçalıya, 'Gel sen kralımız ol dediler.

15 "Karaçalı, 'Eğer gerçekten beni kendinize kral meshetmek istiyorsanız, gelin gölgeme sığının diye karşılık verdi, 'Eğer sığınmazsanız, karaçalıdan çıkan ateş Lübnan'ın bütün sedir ağaçlarını yakıp kül edecektir.

16 "Şimdi siz Avimelek'i kral yapmakla içten ve dürüst davrandığınızı mı sanıyorsunuz? Yerubbaal'la ailesine iyilik mi ettiniz? Ona hak ettiği gibi mi davrandınız?

17 Oysa babam sizi Midyanlılar'ın elinden kurtarmak için canını tehlikeye atarak sizin için savaştı.

18 Ama bugün siz babamın ailesine karşı ayaklandınız, yetmiş oğlunu bir taşın üzerinde kesip öldürdünüz. Cariyesinden doğan Avimelek kardeşiniz olduğu için onu Şekem'e kral yaptınız.

19 Eğer bugün Yerubbaal'la ailesine içten ve dürüst davrandığınıza inanıyorsanız, Avimelek'le sevinin, o da sizinle sevinsin!

20 Ama öyle değilse, dilerim, Avimelek ateş olsun, Şekem ve Beytmillo halkını yakıp kül etsin. Ya da Şekem ve Beytmillo halkı ateş olsun, Avimelek'i yakıp kül etsin."

21 Ardından Yotam kardeşi Avimelek'ten korktuğu için kaçtı, gidip Beer'e yerleşti.

1. Yotam, Gerizim tepesine biniyor

• Şekem kasabası iki tepenin ortasında bulunuyor – sanki Plovdiv’de, Bunarcık ile Cendem Tepenin ortasında - oradan yüksek sesle konuştun mu, bir teatır gibi eho yapacak

• Rab, Musa’nın zamanında o iki tepe kullandı halka bereketler ve lanetler sunsun: Ebal tepesine lanetler için, Gerizim tepesi de bereketler için.

• Yotam onun tersine yapıyor: “bereket tepesinden” onlara lanet okuyor

• Ama onu yapmıyor kin ve küfürler, halkı düşündürüyor – bir benzetme anlatıyor

2. üç tane ağaç: zeytin, incir ve asma

• onların asıl işi: yerinde durmak ve güzel yemiş vermek, zaten o yemişi verebilmek için lazım yerlerinde dursunlar, şavalamasınlar

• ama halk gelip onlardan istiyor, o işi braksınlar kral olsunlar: bütün gereksiz bir iş – Yotam gösteriyor ki, krallık zaten Allahın planı değildir, gereksiz ve zararlıdır.

1Samuel 8:10-18

10 Samuel kendisinden kral isteyen halka RAB'bin bütün söylediklerini bildirdi:

11 "Size krallık yapacak kişinin yönetimi şöyle olacak: Oğullarınızı alıp savaş arabalarında ve atlı birliklerinde görevlendirecek. Onun savaş arabalarının önünde koşacaklar.

12 Bazılarını komutan atayacak. Kimisini toprağını sürüp ekinini biçmek, kimisini de silahların ve savaş arabalarını yaptırmak için görevlendirecek.

13 Kızlarınızı parfümcü, aşçı, fırıncı olmak üzere alacak.

14 Seçkin tarlalarınızı, bağlarınızı, zeytinliklerinizi alıp hizmetkârlarına verecek.

15 Tahıllarınızın, üzümlerinizin ondalığını alıp saray görevlileriyle öbür hizmetkârlarına dağıtacak.

16 Kadın erkek kölelerinizi, seçkin boğalarınızı, eşeklerinizi alıp kendi işinde çalıştıracak.

17 Sürülerinizin de ondalığını alacak. Sizler ise onun köleleri olacaksınız.

18 Bunlar gerçekleştiğinde, seçtiğiniz kral yüzünden feryat edeceksiniz. Ama RAB o gün size karşılık vermeyecek."

19 Ne var ki, halk Samuel'in sözünü dinlemek istemedi. "Hayır, bizi yönetecek bir kral olsun" dediler,

20 "Böylece biz de bütün uluslar gibi olacağız. Kralımız bizi yönetecek, önümüzden gidip savaşlarımızı sürdürecek."

• Halk nasıl bağırdı: “Yeter ki, bütün halklara benzer olalım” – ah, bizim imanlılar da aynısını yapmıyorlar mı? Ne kadar zahmet, ne kadar uğraşmak, ne kadar para gidiyor – sade sade “onlar gibi olayım” diye. Farklı olmaya çağırıldık – ne zaman kadar bunu anlamayacaz?

• Ama Rab gene de İsrail halkının efendisi olmaya devam edecek – sanki bir düşüş oldu: Rabbin istediği devlet sisteminden dünya sistemine

• Topluluğun içinde de kral olmak isteyenler çıkabilir: onlar asıl işlerini bakmıyorlar

• Rab onları bir yere koydu, ama o yerde kalmak istemiyorlar - “Kim daha çok biliyor” “Kim daha güzel çalıyor” “Kim daha populer” diye düşünüyorlar

3. Karaçalı – dikenli çalı

• “Benim gölgeme sığının” – çalının gölgesi yok ki

• “Yoksa benden ateş çıkacak, sizi kül edecek” -

• sen nasıl bir ağaçsın: senden yağ, tatlılık ya da üzümsuyu çıkıyor mu = (1) aydınlık ve şifa (2) tatlı sözler (3) sevinç ve kutsal ruhun gücü

• yoksa kuru bir çalıya mı benziyorsun. Çalı ne işe yarar: dikenleriyle insanların bedenine dalıyor, zarar veriyor ve durup dururken yangın başlatıyor

4. Yotam’ın açıklaması

• İyi ağaçlar Gideon ve onun hanesini gösteriyor – çalı da Avimelek, onun harakteri bozuk, kötü tabiyetlidir

• Babası Gideon’un başka adı Yerubbaal, sade o ad kullanılıyor, putperestlerin adı

• Gideon canla başla savaştı, halkını kurtarmak için büyük risklere girdi - ama oğlu Avimelek sade uğraşıyor kendine bir ad kazansın, kendi faydası için

• Yotam o kasabanın halkını suçluyor: siz de asıl Avimelek’i sevdiğiniz için onu kral yapmadınız: O sizden faydalanmak istiyor, siz de ondan faydalanmak istiyorsunuz Ve böyle ilişkiler, hani karşılıklı faydalanmak meselesi, en sonunda bozuluyor.

• Nerede mahallede öyle bir kişi ki, başkasını sevsin hiç faydalanmak düşüncesi olmadan – bizim de ilişkilerimiz lazım faydalanmak düşüncesinden uzak olsun.

C. (9:22-57) Lanet yerine geliyor

1. çok kısa bir krallık

23 Sonra Tanrı Avimelek'le Şekem halkını birbirine düşürdü; halk Avimelek'e başkaldırdı.

24 Tanrı bunu yaptı , Avimelek'i Yerubbaal'ın yetmiş oğluna yapılan zorbalığın aynısına uğratırsın, kardeşlerini öldüren Avimelek'ten ve Şekem halkından akıttıkları kanın öcünü almak için.

2. Nasıl Avimelek kafa kaldırdı, ona karşı da kafa kaldırıyorlar

Hakimler 9:28

Ebet oğlu Gaal kalkıp şöyle dedi: "Avimelek kim ki, biz Şekem halkı ona hizmet edelim? Yerubbaal'ın oğlu değil mi o? Zevul da onun yardımcısı değil mi? Şekemliler'in babası Hamor'un soyundan gelenlere hizmet edin. Neden Avimelek'e hizmet edelim? 29 Keşke bu halkı ben yönetseydim! Avimelek'i uzaklaştırırdım."

• Şekem kasabasının güdücüsü, kafa kaldıran Gaal’ı ve onun bütün adamlarını kovuyor ve aslında Avimeleki sesliyor

• Ama Avimelek bunu bilmiyor, sanıyor bütün kasaba kafa kaldırmış ve bütün kasabaya saldırıyor

Hakimler 9:45

Avimelek gün boyu kente karşı savaştı; kenti ele geçirdikten sonra halkını kılıçtan geçirdi. Kenti yıkıp üstüne tuz serpti.

• Kasabada bir kule vardı, bütün askerlere oraya odun taşıtırdı, orasını ateşe verdi:

• “Şekem Kulesi'ndeki bin kadar kadın, erkek yanarak öldü.”

3. Avimelekin ölümü

Hakimler 9:50-57

Bundan sonra Avimelek Teves üzerine yürüdü, kenti kuşatıp ele geçirdi. 51 Kentin ortasında sağlam bir kule vardı. Kadın erkek bütün kent halkı oraya sığındı. Kapıları kapayıp kulenin damına çıktılar. 52 Avimelek gelip kuleyi kuşattı. Ateşe vermek için kapısına yaklaştığında, 53 bir kadın değirmenin üst taşını Avimelek'in üzerine atıp başını yardı.

54 Avimelek hemen silahlarını taşıyan uşağını çağırdı ve, "Kılıcını çek, beni öldür" dedi, "Hiç kimse, 'Avimelek'i bir kadın öldürdü demesin." Uşak kılıcını Avimelek'e saplayıp onu öldürdü.

55 Avimelek'in öldüğünü görünce İsrailliler evlerine döndüler.

56 Böylece Tanrı yetmiş kardeşini öldürerek babasına büyük kötülük eden Avimelek'i cezalandırdı. 57 Tanrı Şekem halkını da yaptıkları kötülüklerden ötürü cezalandırdı. Yerubbaal'ın oğlu Yotam'ın lanetine uğradılar.

• Debora ve Barak’ın hayatında okuduk, nasıl onların düşmanı Sisera öldü: Yael adında bir kadın onu öldürdü

• Avimelek de aynı biçimde öldü: bir kadın onun kafasını ezdi: sanki Allah halkının dişmanlarını hep bu bekliyor – nasıl Rab da en başta peygamebrlik yaptı Havva’ya: “O senin topuğuna sokacak, ama sen onun kafasını ezecen” (Yar 3:15)

Son:

• Avimelek’in hayatı çok üzücü bir historia ve bu historia sonra bütün İsrailin historşası olacak. Allahın planından ayrılıp krallık istemine geçtiler mi böyle olacak: çok karılık sistemi, krallın oğulları arasında krallık kavgaları, halkın kraldan memnun kalmaması, iç savaş ve durmadan kölelik

• Gideon kızanlarına daha fazla dikkat çevirseydi bütün bunlar olmayacaktı.

• Biz de bari kızanlarımıza iyi bir toprak hazırlayalım.